تصلب شرایین Atherosclerosis یک بیماری بالقوه جدی است که در آن عروق با مواد چربی به نام پلاک یا آتروما مسدود می شوند.
این پلاک ها باعث سفت شدن و تنگ شدن عروق می شوند ، جریان خون و اکسیژن رسانی به اندام های حیاتی را محدود کرده و خطر لخته شدن خون را افزایش می دهند که می تواند جریان خون به قلب یا مغز را مسدود کند.
تصلب شرایین در ابتدا هیچ علامتی ندارد و ممکن است بسیاری از افراد از وجود آن بی خبر باشند ، اما در صورت تشدید بیماری در نهایت می تواند مشکلات تهدید کننده حیات مانند سکته های قلبی و مغزی ایجاد کند.
اما با یک شیوه زندگی سالم این بیماری تا حد زیادی قابل پیشگیری است و درمان می تواند به کاهش خطر بروز مشکلات جدی کمک کند.
خطرات آترواسکلروز برای سلامتی
اگر تصلب شرایین بدتر شود ، می تواند منجر به تعدادی از بیماری های جدی شود که به بیماری های قلبی عروقی (CVD) معروف هستند. تا زمانی که CVD ایجاد نشود معمولاً هیچ علامتی وجود نخواهد داشت.
انواع CVD عبارتند از:
بیماری عروق کرونر قلب – شریان های اصلی تامین کننده قلب شما (عروق کرونر) با پلاک مسدود می شوند
آنژین – دوره های کوتاه مدت درد ناراحت کننده یا شدید در قفسه سینه ناشی از بیماری عروق کرونر قلب ، که ممکن است قبل از حمله قلبی رخ دهد .
حملات قلبی– وضعیتی که خون رسانی به قلب بیمار مسدود شده است ، باعث فشار زیاد و ناگهانی یا درد قفسه سینه و سوزش معده می شود که می تواند به مناطق نزدیک اطراف قلب سرایت کند ، و همچنین تنگی نفس و سرگیجه ایجاد نماید.
سکته مغزی – وضعیتی که خونرسانی به مغز بیمار قطع می شود و باعث می شود عضلات صورت به یک سمت فلج شود ، ضعف در یک طرف بدن و اختلال در گفتار ایجاد شود.
حملات ایسکمیک گذرا (TIA) -وضعیتی که علائم موقتی سکته مغزی وجود دارد
بیماری شریانی محیطی – وضعیتی که خون رسانی به پاهای بیمار مسدود شده و باعث درد پا هنگام راه رفتن می شود
چه کسانی بیشتر در معرض تصلب شرایین هستند؟
دقیقاً دلیل و چگونگی گرفتگی عروق مشخص نیست. این مشکل ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد ، اگرچه موارد زیر می تواند خطر بروز این مشکل را افزایش دهد:
افزایش سن
سیگار کشیدن
رژیم غذایی ناسالم و پرچرب
عدم ورزش
اضافه وزن یا چاقی
نوشیدن منظم مقادیر زیاد الکل
سایر بیماری ها ، از جمله فشار خون بالا ، کلسترول بالا و دیابت
سابقه خانوادگی تصلب شرایین و CVD
داشتن نژاد جنوب آسیا ، آفریقا یا آفریقا-کارائیب
قطعا نمی توان برای رفع خطر برخی از این عوامل کاری انجام داد ، اما با مقابله با مواردی مانند رژیم غذایی ناسالم و عدم ورزش می توان به کاهش خطر ابتلا به آترواسکز و CVD کمک نمود .
آزمایش آترواسکلروز
اگر نگران هستید که ممکن است در معرض خطر بالای تصلب شرایین باشید ، با پزشک عمومی خود صحبت کنید. اگر بین 40 تا 74 سال سن دارید ، باید هر 5 سال یکبار یک آزمایش سلامت NHS انجام دهید ، که شامل آزمایشاتی است تا مشخص شود آیا در معرض خطر تصلب شرایین و CVD هستیدیا خیر ؟
پزشک عوامل زیر را مورد بررسی قرار می دهد :
سن ، جنسیت و گروه قومی شما
وزن و قد شما
اگر سیگار می کشید یا قبلاً سیگار کشیده اید
اگر سابقه خانوادگی CVD دارید
فشار خون و سطح کلسترول
اگر بیماری طولانی مدت خاصی دارید
بسته به نتیجه آزمایشات ، ممکن است به شما توصیه شود که شیوه زندگی خود را تغییر دهید ، مصرف دارو را در نظر بگیرید یا آزمایشات بیشتری را برای بررسی تصلب شرایین و CVD انجام دهید.
پیشگیری از تصلب شرایین
ایجاد تغییر در شیوه زندگی می تواند خطر ابتلا به آترواسکلروز را کاهش دهد و ممکن است به جلوگیری از بدتر شدن علایم آن کمک کند.
راههای اصلی کاهش خطرات عبارتند از:
ترک سیگار – می توانید برای مشاوره با یک مرکز ترک سیگار تماس بگیرید یا از پزشک خود در مورد ترک سیگار راهنمایی بخواهید. همچنین توصیه های زیادی در مورد ترک سیگار در کتاب ها و مجلات و سایت های معتبر وجود دارد .
رژیم غذایی سالمی داشته باشید – از غذاهایی که سرشار از چربی های اشباع شده ، نمک یا شکر هستند ، اجتناب کنید و 5 وعده میوه و سبزیجات در روز بخورید. توصیه های لازم برای داشتن یک رژیم غذایی سالم را از یک متخصص تغذیه بخواهید.
ورزش منظم – حداقل 150 دقیقه فعالیت هوازی متوسط مانند دوچرخه سواری یا پیاده روی سریع در هفته و تمرینات قدرتی حداقل 2 روز در هفته داشته باشید
حفظ وزن سالم – هدف گرفتن شاخص توده بدنی (BMI) 18.5 تا 24.9 را در نظر داشته باشید . محاسبه BMI محاسبه سایز نسبی افراد بر اساس وزن و قد آنها است که عبارت است ازنتیجه تقسیم وزن شخص (بر حسب کیلوگرم) بر توان دوم قد (بر حسب متر).
مصرف الکل خود را ترک نمایید – به مردان و زنان توصیه می شود که از مصرف الکل اجتناب ورزند و به دنبال یافتن راه هایی برای جایگزینی این ماده با نوشیدنی های سالم باشند .
درمان تصلب شرایین
در حال حاضر هیچ درمانی وجود ندارد که بتواند تصلب شرایین را معکوس کند ، اما تغییرات شیوه زندگی پیشنهاد شده در بالا ممکن است به جلوگیری از بدتر شدن آن کمک کند.
گاهی اوقات درمان های اضافی برای کاهش خطر مشکلات مانند حملات قلبی و سکته نیز ممکن است توصیه شود ، مانند:
استاتین ها برای کلسترول بالا
داروهای فشار خون بالا
داروهایی برای کاهش خطر لخته شدن خون-مانند دوز کم آسپرین یا کلوپیدوگرل
تغییرات رژیم غذایی و دارو برای دیابت – داروهای مناسب دیابت نوع 1 و درمان دیابت نوع 2
روش های گسترش یا دور زدن شریان آسیب دیده – مانند آنژیوپلاستی کرونر ، پیوند بای پس عروق کرونر یا اندارترکتومی کاروتید
شرکت پرستاری آسایش ایرانیان با داشتن سال ها تجربه ارزشمند در ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد به صورت شبانه روزی به همشهریان گرامی ارائه خدمت نماید.
کادر متخصص و آموزش دیده این مرکز در قالب پرستار کودک ، پرستار سالمند و پرستار بیمار با اندوختن تجارب ارزشمند در طی سال ها خدمت رسانی همواره آماده حضور در کنار شما عزیزان می باشد.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید.
لطفا به این مقاله امتیار دهید.
در صورت نیاز به خدمات پرستاری (پرستار کودک در منزل، پرستار سالمند در منزل و پرستار بیمار در منزل) با ما تماس بگیرید. کارشناسان شرکت پرستاری آسایش ایرانیان؛ آماده ارائه مشاوره رایگان، به شما هستند.
ممنونم خیلی مفید بود.