سرماخوردگی نوزاد به‌خصوص در هفته‌های اول تولد می‌تواند برای والدین ترسناک باشد؛ اما نشانه بی‌توجهی یا مراقبت نادرست از نوزاد نیست. تاکنون بیش از 200 نوع ویروس شناسایی شده‌اند که می‌توانند باعث ایجاد سرماخوردگی شوند. این ویروس‌ها تا مدتی روی سطوح و حتی در هوا به‌صورت فعال باقی می‌مانند و به‌محض ورود به بدن، باعث ایجاد بیماری می‌شوند. با توجه به این موضوع پیشگیری از سرماخوردگی نوزادان تقریباً غیرممکن است.
همه نوزادان تازه متولدشده تا حدودی نسبت به بیماری‌ها مصونیت دارند. این مصونیت از مادر در دوران بارداری به آن‌ها می‌رسد. سیستم ایمنی نوزادان هنوز کامل نشده است و با وجود مصونیت ناشی از دوران بارداری باز هم مستعد ابتلا به انواع عفونت‌های ویروسی هستند. به طور طبیعی سرماخوردگی در نوزاد قبل از پایان دوسالگی 8 تا 10 بار ایجاد می‌شود.
سرماخوردگی نوزادان ممکن است در هر فصلی از سال اتفاق بیفتد؛ ولی باعث تقویت سیستم ایمنی او می‌شود تا در برخورد دوباره با ویروس در برابر بیمار شدن مقاوم باشد. با وجود این‌که سرما خوردن نوزاد معمولاً مشکلی حادی نیست؛ اما باید مراقب بود که به بیماری‌های جدی مثل ذات‌الریه یا کروپ تبدیل نشود. با توجه به این موضوع مهم، با مشاهده هر گونه علائم بیماری در نوزادان زیر سه ماه باید سریع به پزشک مراجعه کرد. پس سرماخوردگی نوزاد چند روزه و سرماخوردگی نوزاد 14 روزه می‌تواند خطرناک باشد و باید برای درمان اقدام شود.
برای آشنایی با علت سرماخوردگی نوزاد و روش‌های درمان آن در ادامه این مقاله با مرکز پرستاری آسایش ایرانیان همراه باشید.
علت سرما خوردگی نوزاد چیست؟
دلیل سرما خوردگی نوزاد
سرماخوردگی یک عفونت ویروسی است که دستگاه تنفسی فوقانی را درگیر می‌کند. همان‌طور که گفتیم بیش از 200 نوع ویروس می‌توانند باعث ایجاد این عفونت شوند. گاهی اوقات عفونت ویروسی زمینه را برای ایجاد عفونت باکتریایی هم فراهم می‌کند. در این شرایط گفته می‌شود که گلو چرک کرده است.
نوزادان سیستم ایمنی کاملی ندارند و به همین دلیل بیشتر در معرض ابتلا به ویروس‌ها هستند. این ویروس‌ها می‌توانند مدتی در هوا باقی بمانند؛ پس بردن نوزاد به مطب دکتر، فروشگاه یا مهمانی می‌تواند احتمال ابتلای او به ویروس‌ها را افزایش دهد.
همچنین بخوانید: آبله مرغان چیست؟ علائم آبله مرغان در کودکان و روش درمان
آیا درمان خانگی سرماخوردگی نوزاد مؤثر است و خطری ندارد؟
هیچ درمانی برای سرماخوردگی ویروسی جز گذشت زمان وجود ندارد. زمان سرماخوردگی در نوزاد باید یک بزرگسال، نزدیک او حضور داشته باشد و علائم بیماری مثل تب را به طور مرتب چک کند. این بیماری معمولاً 10 تا 14 روز طول می‌کشد. درمان خانگی سرماخوردگی نوزاد تنها شامل کارهایی است که به او کمک می‌کند دوره بیماری را راحت‌تر سپری کند. از جمله این کمک‌ها می‌توان به راهکارهای زیر اشاره کرد:
- برای درمان سریع سرما خوردگی نوزاد ، تعداد دفعات شیردهی نوزاد (شیر مادر یا شیرخشک) را افزایش دهید. اگر نوزاد شما بالای 6 ماه سن دارد می‌توانید به او آب بیشتری هم بدهید.
- مخاط بینی نوزاد را با استفاده از سرم‌های نمکی خارج کنید.
- هوا را با استفاده از بخور سرد مرطوب نگه‌دارید تا نوزاد راحت‌تر نفس بکشد.
- دست‌های خود را مرتب با آب و صابون بشویید.
- از تماس افراد بیمار با نوزاد خودداری کنید.
- تاحدامکان از تماس نوزاد با کودکان بزرگ‌تر خودداری کنید.
درمان سریع سرما خوردگی نوزاد برای گروهی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند راحت‌تر است. شیر مادر آنتی‌بادی‌ها و آنزیم‌های موردنیاز سیستم ایمنی را به نوزاد می‌رساند و از بیمار شدن او پیشگیری می‌کند. نبود آنتی‌بادی‌ها و آنزیم‌ها در شیرخشک باعث می‌شود که این سری از نوزادان بیشتر بیمار شوند.
استفاده از درمان‌های خانگی خوراکی و داروهای بدون نسخه برای نوزادان به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. این هشدار به‌خصوص در مورد نوزادانی که زیر 6 ماه سن دارند، بسیار جدی است.
همچنین بخوانید: قیمت پرستار کودک چقدر است؟
نشانه های و علائم سرما خوردگی در نوزادان را چگونه بفهمیم؟
نشانه های و علائم سرما خوردگی در نوزادان
آبریزش بینی و گرفتگی آن، اولین علامت سرماخوردگی در نوزاد است. ترشحات بینی در روزهای اول کم و شفاف است؛ اما به‌مرورزمان، غلیظ‌‌تر می‌شود و به رنگ سبز یا زرد درمی‌آید. این مراحل روند طبیعی بیماری هستند و نشان‌دهنده بدتر شدن حال نوزاد نیستند.
علائم سرماخوردگی نوزاد معمولاً در روز دوم و سوم به اوج خود می‌رسند و به‌تدریج تا 14 روز بهبود پیدا می‌کنند. سایر نشانه های سرماخوردگی در نوزاد بسیار شبیه به بزرگسالان و شامل موارد زیر است:
- سرفه
- عطسه
- ازدست‌دادن اشتها
- تحریک‌پذیری و بدخلقی
- تب
- کاهش مدت‌زمان خواب شبانه
همچنین بخوانید: دلیل ایجاد آفت دهان کودک و روش درمان آن
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
سرماخوردگی در نوزاد معمولاً بیماری جدی نیست؛ اما در صورت حادتر شدن علائم باید حتماً به پزشک مراجعه کرد. در طول سرماخوردگی باید مراقب تمام علائم نوزاد باشید، با مشاهده علائم زیر باید نوزاد توسط پزشک ویزیت شود:
- تب 38 درجه و بالاتر
- تب مداوم بیش از 5 روز
- کهیر
- استفراغ
- سرفه‌های مداوم و مزمن
- مشکل در تنفس
- گریه و بی‌تابی زیاد
- مخاط غلیظ سبز یا خونی از بینی و دهان
- کاهش اشتها و امتناع از شیر خوردن
- کاهش تعداد دفعات ادرار
- خارش گوش (نشانه درد در این ناحیه است)
- انقباض بدن (به دلیل در ناحیه دنده و گردن)
- آبی شدن اطراف ناخن یا دهان
سخن پایانی
بهترین راه برای محافظت از نوزاد در برابر عفونت‌های ویروسی مثل سرماخوردگی، رعایت بهداشت است. زمان سرماخوردگی در نوزاد، سعی کنید از ارتباط با افراد بیمار خودداری کنید؛ چون بدن نوزاد در این دوره ضعیف‌تر و آماده ابتلا به انواع بیماری‌هاست.
درمان سریع سرما خوردگی نوزاد پیش از آنچه که طبیعت در نظر گرفته است، کاری بیهوده است. شما تنها می‌توانید با استفاده از روش‌های خانگی گفته شده و توصیه پزشک، از بدتر شدن حال نوزاد جلوگیری کنید تا دوره بیماری را راحت‌تر سپری کند. پرستار کودک نقش بسیار مهمی را در درمان سرماخوردگی نوزاد ایجاد می‌کند. شما می‌توانید با کارشناسان خبره مجموعه ما جهت دریافت مشاوره و ارسال پرستار کودک تماس حاصل فرمایید.
سوالات متداول
چرا نوزادان سرما خوردن می‌خورند؟
سرماخوردگی یک عفونت ویروسی است که دستگاه تنفسی فوقانی را درگیر می‌کند. همان‌طور که گفتیم بیش از 200 نوع ویروس می‌توانند باعث ایجاد این عفونت شوند. گاهی اوقات عفونت ویروسی زمینه را برای ایجاد عفونت باکتریایی هم فراهم می‌کند. در این شرایط گفته می‌شود که گلو چرک کرده است.
آیا درمان خانگی سرماخوردگی نوزاد چگونه انجام می شود؟
هیچ درمانی برای سرماخوردگی ویروسی جز گذشت زمان وجود ندارد. زمان سرماخوردگی در نوزاد باید یک بزرگسال، نزدیک او حضور داشته باشد و علائم بیماری مثل تب را به طور مرتب چک کند. این بیماری معمولاً 10 تا 14 روز طول می‌کشد.
علائم سرما خوردگی در نوزادان چیست؟
آبریزش بینی و گرفتگی آن، اولین علامت سرماخوردگی در نوزاد است. ترشحات بینی در روزهای اول کم و شفاف است؛ اما به‌مرورزمان، غلیظ‌‌تر می‌شود و به رنگ سبز یا زرد درمی‌آید. این مراحل روند طبیعی بیماری هستند و نشان‌دهنده بدتر شدن حال نوزاد نیستند.
در چه مواقعی باید به پزشک برا رفع سرما خوردگی کودکان مراجعه کنیم؟
در وقوع شرایطی مثل تب 38 درجه و بالاتر، تب مداوم بیش از 5 روز، کهیر، استفراغ، سرفه‌های مداوم و مزمن، مشکل در تنفس، گریه و بی‌تابی زیاد باید بعه پزشک مراجعه کرد.
منابع:
در صورت نیاز به خدمات پرستاری (پرستار کودک در منزل، پرستار سالمند در منزل و پرستار بیمار در منزل) با ما تماس بگیرید. کارشناسان شرکت پرستاری آسایش ایرانیان؛ آماده ارائه مشاوره رایگان، به شما هستند.
نوزاد در هفته‌های اول تولد هم ممکن است سرما بخورد؟
بله سرماخوردگی در هفه های اول تولد امکان پذیر است.
حساسیت فصلی که خیلی شبیه به سرماخوردگی هست رو چطور تشخیص بدیم؟ باید حتما به پزشک مراجعه کنیم؟
خارش و آبریزش چشم ها، نشانه هایی از آلرژی هستند
تب می تواند نشانه ای از سرماخوردگی شدید باشد به خصوص در کودکان.
اما آلرژی با تب همراه نیست.