علت گریه و افسردگی سالمندان چیست و چگونه درمان می‌شود؟

احساس غم و اندوه در دوران سالمندی می‌تواند طبیعی باشد؛ اما پایداری این احساس نشانه‌ای از افسردگی است. افسردگی افراد سالخورده یک اختلال عاطفی است که می‌‌تواند کیفیت زندگی آن‌ها را کاهش دهد. علت گریه و افسردگی سالمندان می‌تواند از دست دادن عزیزان، مصرف داروها یا تنهایی و انزوا باشد.

علائم و نشانه‌های افسردگی در سالمندان با سایر افراد جامعه تفاوت دارد. معمولا زنان بیشتر از مردان به این مشکل مبتلا می‌شوند. افسردگی در سنین بالا می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. برای درمان این مشکل معمولا از دارو، روان‌درمانی و مشاوره استفاده می‌شود.

گریه و افسردگی در دوران سالمندی می‌تواند باعث ایجاد افکار خودکشی شود؛ به همین دلیل خطرناک است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد افسردگی سنین بالا در ادامه این مقاله از مرکز پرستاری آسایش ایرانیان با ما همراه باشید.

علت گریه و افسردگی سالمندان چیست؟

ژنتیک، عوامل اجتماعی و روانی می‌توانند علت گریه و افسردگی سالمندان باشد؛ از طرفی برخی مشکلات دوران سالمندی خطر ایجاد این مشکل را افزایش می‌دهند. این مشکلات عبارتند از:

• بیماری‌ها و مشکلات حرکتی: ابتلا به بیماری‌ها، ناتوانی در انجام کارها، کاهش کیفیت زندگی، تغییر توانایی‌ها همگی می‌توانند باعث ایجاد افسردگی شوند.
• تنهایی و انزوا: تنها زندگی کردن، کم‌تر شدن ارتباطات اجتماعی، از دست دادن همسر و دوستان، کاهش رفت و آمد به دلیل بیماری، همگی باعث تنهایی سالمندان می‌شوند و احتمال ابتلا به افسردگی را بیشتر می‌کنند.
• کاهش حس هدفمندی زندگی: بازنشستگی، هدفمندی افراد مسن را کمتر می‌کند. نبود هدف در زندگی هم می‌تواند خطر گریه و افسردگی در سالمندان را بیشتر کند.
• ترس‌ها: افزایش سن به معنی نزدیک شدن به مرگ است. ترس از مرگ یا از دست دادن عزیزان هم باعث احساس غم و اندوه می‌شود.
• ابتلا به برخی بیماری و مصرف داروهای خاص: بیماری‌هایی مثل پارکینسون، دیابت، اختلالات تیروئیدی، لوپوس و ام‌اس احتمال ابتلا به افسردگی دوران پیری را افزایش می‌دهند. مصرف داروهای ضدکلسترول، کورتیزون، پردنیزون، آرام‌بخش‌ها و… هم خطر افسردگی در سنین بالا را بیشتر می‌کنند.

همچنین بخوانید: معرفی روش های بالا بردن روحیه در سالمندان

باید توجه داشته باشید که اگر با شروع مصرف یک داروی خاص، علائم افسردگی بروز کرد، خوردن دارو را متوقف کنید و به پزشک معالج اطلاع دهید تا در صورت امکان دوز آن را کم یا تغییر دهد. در زمان نگهداری از سالمند این نکات را در برنامه داشته بشاید.

علائم افسردگی سالمندان

حس غم و ناامیدی از علائم افسردگی سالمندان است

برای تشخیص افسردگی در سالمندان باید از نشانه‌های آن مطلع باشید. از مهم‌ترین نشانه‌های هشدار افسردگی دوران سالمندی باید به موارد زیر اشاره کرد:

• غمگینی و احساس ناامیدی
• دردهای غیرقابل توجیه (دردهای مزمنی که علت و توضیح پزشکی برای آن‌ها وجود ندارد)
• از دست دادن علاقه به معاشرت و سرگرمی‌های مورد علاقه
• کاهش وزن یا کاهش اشتها
• پرخوری
• کم شدن انگیزه و انرژی
• مشکلات خواب (بی‌خوابی یا خوابیدن زیاد)
• کندی در حرکت یا گفتار
• ولخرجی بی‌دلیل و بی‌سابقه
• بی‌توجهی به مراقبت‌های شخصی (فراموش کردن خوردن داروها یا غذا، اهمیت ندادن به بهداشت فردی)

هر چند که غم جزئی از افسردگی است؛ اما تحقیقات نشان داده است که برخی از سالمندان افسرده، احساس غم ندارند و بیشتر دچار کاهش انگیزه و انرژی هستند.

پیشنهاد مقاله : چرا هنگام خمیازه دچار اشک ریزش می شویم؟

انواع افسردگی در سالمندان

انواع مختلفی از افسردگی ممکن است در سالمندان ایجاد شود. از جمله مهم‌ترین انواع افسردگی در سالمندان باید به موارد زیر اشاره کنیم:

1. افسردگی اساسی: علائم این مشکل، بیش از دو هفته طول می‌کشد و بر توانایی انجام کارها توسط سالمند تاثیر منفی دارد.
2. اختلال افسردگی مداوم: خلق و خوی افسرده که بیش از دو سال طول می‌کشد؛ اما شخص بیمار توانایی کارهای روزانه خود را دارد.
3. افسردگی به دلیل مصرف دارو یا مواد مخدر: مصرف نوشیدنی‌های الکلی و برخی داروهای مسکن هم می‌تواند سالمند را افسرده کند.
4. افسردگی به دلیل بیماری‌های خاص: بیماری‌های مغز و اعصاب مثل ام‌اس یا مشکلات قلبی می‌تواند باعث افسردگی شوند.

سایر انواع افسردگی که ممکن است سالمندان به آن مبتلا شوند باید به افسردگی روان‌پریشی، افسردگی بعد از یائسگی و اختلال عاطفی فصلی اشاره کرد.

درمان گریه و افسردگی سالمندان چگونه انجام می‌شود؟

خوشبختانه درمان گریه و افسردگی سالمندان حتی در نوع شدید، هم امکانپذیر است. در شرایطی که علائم گریه و افسردگی در سالمندان را مشاهده کردید به پزشک خانواده و معتمد خود مراجعه کنید. پزشک در صورت نیاز، سالمند را به متخصصان روان مثل روانشناس یا روانپزشک ارجاع می‌دهد.

اگر علائم گریه در سالمندان را مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید

متخصصان روان از روش‌هایی مثل روان‌درمانی و دارودرمانی برای بهبود سالمند استفاده می‌کنند. داروهای ضدافسردگی مثل فلوکسیتین، دولوکسیتین، سیتالوپرام و سرترالین که هورمون‌هایی مثل سروتونین را در مغز متعادل می‌کنند، برای درمان استفاده می‌شوند.

پیشنهاد مقاله : بیماری قرمزی چشم؛ علت، نشانه و روش درمان آن

آیا می‌توان از افسردگی دوره سالمندی پیشگیری کرد؟

بله، می‌توان از افسردگی در دوره سالمندی پیشگیری کرد. اصولاً سلامت روانی در سنین پیری همانند سلامت فیزیکی مهم است. فعالیت‌های روزمره، ارتباط اجتماعی، تمرین بدنی منظم و تغذیه سالم می‌توانند به پیشگیری از افسردگی در این دوره کمک کنند. همچنین، حمایت از سالمندان از طریق ارتقاء ارتباطات خانوادگی و اجتماعی، شناخت نشانه‌ها و علائم افسردگی، و در صورت لزوم، مشورت با متخصصان روان‌شناسی و پزشکی، می‌توانند به بهبود روحی و روانی افراد در این دوره کمک کنند.

سخن پایانی

افسردگی و گریه در افراد سالخورده می‌تواند مشکلات مربوط به افزایش سن را بیشتر کند. باید بدانید که تشخیص علت گریه و افسردگی در سالمندان، ممکن است سخت باشد؛ اما درمان آن، کیفیت زندگی آن‌ها را افزایش دهد. خانواده و نزدیکان سالمند، تاثیر زیادی در بهبودی او دارند؛ پس سعی کنید در همه مراحل او را حمایت کنید تا درمان را ادامه دهد.

سوالات متداول

احتمال ابتلای سالمندان به افسردگی چقدر است؟

طبق تحقیقات، احتمال ابتلای سالمندان به افسردگی بین 1 تا 5 درصد است که می‌توان با رعایت برخی از نکات از این اتفاق برای سالمند خود جلوگیری کرد.

بهترین دارو برای درمان افسردگی سالمندان چیست؟

دارو برای درمان افسردگی سالمندان باید با توجه به وضعیت روحی و جسمانی او توسط روانپزشک تجویز شود. سیتالوپرام و سرترالین از معمول‌ترین داروهای درمان این مشکل هستند.

مصرف کدام داروی ضدافسردگی برای سالمندان خطرناک است؟

مصرف داروهای ضد افسردگی سه‌حلقه‌ای مثل آمی‌تریپتیلین و دوتیپین در دوران سالمندی ممنوع است. مصرف بدون نسخه و زیاد این داروها می‌تواند باعث مرگ این افراد شود.

عوارض جانبی گریه و افسردگی در سالمندان چیست؟

گریه و افسردگی در سالمندان باعث ناامیدی از ادامه زندگی می‌شود. خودکشی، ابتلا به بیماری‌های قلبی و افزایش احتمال مرگ در اثر بیماری‌ها از مهم‌ترین عوارض افسردگی دوره سالمندی است.