دوران کودکی یکی از حساس ترین مقاطع زندگی انسان است که بنیان شخصیت و بسیاری از رفتارهای کودک در این سن بنا نهاده می شود. تحقیقات بلند مدت دانشمندان نشان می دهد، افرادی که در دوران کودکی مورد توجه والدین قرار داشته اند و به نیازهای آنها رسیدگی شده است، در دوران بزرگسالی افراد شادتر و موفق تری بوده اند. بنابراین شناسایی نیازهای کودکان و اختصاص زمان و توجه کافی برای برطرف کردن این نیازها، یکی از بزرگترین مسئولیت های والدین است که در رشد و بالندگی کودک تاثیر بسزایی دارد. حال این سوال پیش می آید که مهم ترین نیازهای کودکان چه مواردی هستند و چگونه می توان این نیازها رابرطرف کرد؟ در این مطلب از مرکز پرستاری پرستار برتر تمامی پرسش های شما را در این خصوص پاسخ خواهیم داد.
آشنایی با نیازهای اصلی کودکان
کودکان علاوه بر برآورده شدن نیازهای اولیه ای مانند خوراک و پوشاک، نیازهای مهمی دیگری نیز دارند که لازم است مورد توجه قرار گیرند از جمله:
اختصاص زمان کافی به کودک
لازم است که والدین با اختصاص زمان کافی و با کیفیت به فرزندان، به شناخت و رفع نیازهای آنها بپردازند. والدین با صرف زمان کافی قادر خواهند بود که نیاز های کودک را به خوبی بشناسند و کشف کنند که آنها دقیقا چه شخصیتی دارند.
تکنیک هایی وجود دارد که والدین با استفاده از این روش ها امکان صرف زمان بیشتری با کودکان خواهند داشت:
- مشارکت دادن کودک در انجام امور خارج از منزل مانند خرید یا نظافت حیاط
- مشارکت کودک در امور منزل مانند آشپزی
- پیاده روی با کودکان به جای رانندگی
- همراهی کودک در زمان خواب
- انجام تفریحات سالم و فعالیت های ورزشی
پژوهشها نشان میدهد کودکانی که والدینشان با آنها زیاد صحبت میکنند نسبت به بچههایی که زمان کمتری بهشون اختصاص داده میشود، مهارتهای زبانی پیشرفتهتری دارند.
همچنین بخوانید: نحوه انتخاب پرستار مناسب برای نگهداری کودک
ایجاد احساس امنیت
کودکان درست مانند بزرگسلان به احساس امنیت و سلامت نیاز دارند. رشد مغز کودک در سه سال اول زندگی بیشتر از هر زمان دیگری اتفاق می افتد. اگر نیازهای اولیه کودک در این مدت برآورده نشود، ممکن است به صورت مادام العمر با عواقب نامطلوبی همراه باشد. مشکلاتی مانند اعتیاد والدین و فقر که در برآورده شدن نیازهای اولیه اختلال ایجاد میکند، ممکن است روی مغز کودک تاثیرات مخربی داشته باشد. نقش پرستار کودک در هنگام نگهداری از کودکان جهت ایجاد حس امتیت بسیار مهم است.
تاثیرمحبت و نوازش بررشد کودک
نوازش کودکان سبب می شود که کودکان بهتر بخوابند و از رشد مغز بهتری برخودار باشند. مطالعهای که بر روی 500 نوزاد تا سن 30 سالگی انجام شد، نشان داد که نوزادانی که مادران مهربانتری داشتند، کمتر دچار اضطراب، پریشانی عاطفی یا خصومت میشوند.
این وضعیت احتمالا به این دلیل است که نوازش و محبت فیزیکی سبب ترشح هورمونی به نام اکسی توسین می شود که در ایجاد پیوندهای اجتماعی موثر است. کودکانی که از سطوح بالاتر اکسی توسین برخوردار هستند در تعاملات اجتماعی و روابط آینده خود موفق تر خواهد بود.
حمایت عاطفی کودکان
کودکان به حمایت عاطفی نیاز دارند، زیرا هنوز مهارت های لازم برای مقابله با احساسات خود را نیاموخته اند. کودکان برای یادگیری نحوه کنترل احساسات خود به کمک سایرین نیاز دارند. یکی از راه هایی که می توان به کودک کمک کرد ایجاد الگوی مناسب برای خودکنترلی است . بهتر است والدین وقتی احساس ناامیدی، غم یا عصبانیت می کنند، احساسات خود را نام گذاری کنند و به کودک نشان دهند که چگونه با این مشکل به شیوه ای سازنده برخورد کند.
یکی دیگر از راههای مفید برای حمایت عاطفی از کودکان این است که به او کمک شود که زودتر احساسات خود را قبل از اینکه تحت تأثیر قرار بگیرد، متوجه شود. لازم است والدین کودک را تشویق کنند تا با درجه بندی احساسات خود در مقیاس 1 تا 10 ، قبل از اینکه این احساسات از کنترل خارج شوند، شروع به برخورد با آنها کند.
همچنین بخوانید: پرستار کودک بهتر است یا مهد کودک
فراهم کردن امکانات تحصیلی
برخورداری کودک از آموزش های مناسب دریچه های زیادی را به روی کودکان باز می کند. آموزش مناسب به کودکان سبب می شود که آنها از مهارت های تفکر انتقادی و منطقی پیشرفته تری برخوردار شوند. هر چه کودک از آموزش با کیفیت تری برخوردار باشد در آینده شغل و درآمد بهتری خواهد داشت. سطوح بالاتر تحصیلات نیز با زندگی طولانی تر و سالم تر همراه خواهد بود.
برنامه ریزی مشخص و روتین
برخورداری از برنامه ریزی مشخص و روال منظم، به رشد کودکان کمک می کند. در واقع کودکان زمانی بهترین عملکرد خود را نشان می دهند ، که از یک برنامه مشخص پیروی کنند و از انتظارات اطرافیان باخبر باشد. برنامه ریزی منظم برای کودکان مزایای زیادی را به همراه دارد ازجمله:
- بهبود رشد مغزی کودکان برای انجام فعالیت هایی مانند تفکر، یادگیری، به خاطرسپاری، استدلال و توجه
- خواب و استراحت کافی
- افزایش استقلال در برنامه روزانه
- بهبود مهارت های مقابله ای به دلیل افزایش احساس امنیت و ثبات
- بهبود مهارت های مدیریت زمان
- ایجاد عادت های سالم
- پاینبدی به رفتارهای مسئولانه
سادهترین راه برای برنامه ریزی مشخص و روتین انجام چنین کاری این است که خانه را کودکایمن برای کودکتان ایمن کنید یا حداقل جاهایی را که در دسترس کودک است ایمنسازی کنید.
همچنین بخوانید: اهمیت ورزش در کودکان
مراقبت های بهداشتی از کودک
همه کودکان به بهداشت عمومی و مراقبت های دندانی با کیفیت نیاز دارند. کودکان بدون دسترسی به مراقبت های بهداشتی با کیفیت، در معرض خطر ابتلا به بیماری ها و مشکلات غیر قابل پیشگیری هستند. مراقبت های بهداشتی مناسب، بر سلامت جسمی، عاطفی، رشد و تکامل کودکان و توانایی آنها برای دستیابی به پتانسیل کامل خود در بزرگساتأثیر می گذارد. بهداشت مناسب دهان ودندان نیز بسیار مهم است زیرا بیماری های دهان عامل بروز مشکلات جدی در سلامت عمومی کودک خواهد شد.
وجود الگوهای خوب برای کودک
کودکان به دنبال یافتن الگوهایی مناسبی هستند که چگونگی رفتار مناسب در مدرسه، موقعیت های اجتماعی و زندگی را به آنها نشان دهد. کودکان معمولا نوع رفتار، وضعیت ظاهری و سایر الگوهای خود را از بزرگسالان کپی می کنند. البته این الگوها ممکن است مثبت یا منفی باشند.
در ادامه چند روش کاربردی برای تشویق کودکان به تقلید از الگوهای مثبت بیان شده است:
- کودکان را تشویق کنید تا در فعالیت هایی مشارکت کنند که ارزش های شما را منعکس می کند
- با فرزندتان در مورد ویژگی های الگوهای مثبت صحبت کنید
- به کودک اجازه دهید که می تواند برخی از رفتارهای الگوهای خود را بدون کپی کردن همه جزییات تقلید کند
- به کودک یادآوری کنید که همه مردم انتخاب های خوب و بد دارند و مهم است که از اشتباهات خود عبرت کافی بگیرید
اعتماد به نفس
کودکانی که یاد گرفته اند که احساس خوبی نسبت به خودشان داشته باشند، در آینده برای امتحان فرصت های جدید اعتماد به نفس بیشتری از خود نشان می دهند. کودکی که از اعتماد به نفس کافی برخوردار است به راحتی با اشتباهات خود کنار می آید و زمانی که دچار شکست می شود باز هم به تلاش خود ادامه می دهد. احتمال موفقیت این کودکان در مدرسه، خانه و در بین دوستان بیشتر است. تکنیک هایی برای تقویت اعتماد نفس و عزت نفس کودکان وجود دارد که والدین می توانند از این روش ها برای پرورش فرزندان خود استفاده کنند:
- روش درست انجام کارها را به کودک آموزش دهید
- تلاش کودکان را بدون توجه به نتیجه کار مورد تقدیر قرار دهید
- از هرگونه انتقاد تند پرهیز کنید
- روی نقاط قوت کودک تمرکز کنید
- اجازه دهید که کودک به دیگران کمک کند
- الگوی رفتاری مناسبی برای کودک باشید
بازی کردن با کودکان
بازی کردن برای رشد عاطفی، اجتماعی، فیزیکی و فکری کودک ضروری است. کودک از طریق بازی قادر به خلق دنیایی است که امکان کنترل و تسلط بر آن را خواهد داشت.
در واقع کودک در طی بازی وارد نقش های بزرگسالان می شود و می تواند با سایرین ارتباط برقرار کند ی کنند.
بازی کردن فرصتی برای رشد اعتماد به نفس و انعطاف پذیری را در کودکان بوجود می آورد. کودک در حین بازی با سایر کودکان، مهارت های ارزشمندی مانند فعالیت های گروهی، اشتراک وسایل، روش مذاکره، توانایی حل اختلافات و دفاع از خود را یاد می گیرد.
بنابراین توجه به نیازهای ضروری کودکان و برآورده کردن آنها، مهم ترین مسئولیت والدین است که باید مورد توجه قرار گیرد. در واقع شناسایی و برطرف کردن این نیازها به صورت چشمگیری بر رشد شخصیت و بالندگی کودک تاثیر گذار است. حضور دلگرم کننده والدین در کنار کودک، زمینه ساز موفقیت های همه جانبه کودک در دوران بزرگسالی خواهد بود.
سوالات متداول
منظور از اختصاص زمان کافی به کودکان چیست؟
مشارکت کودک در امور منزل مانند آشپزی و پیاده روی با کودکان به جای رانندگی از جمله موارد مهم برای اختصاص دادن به کودکان است.
تاثیر محبت و نوازش بررشد کودک چه تاثری دارد؟
نوازش کودکان سبب می شود که کودکان بهتر بخوابند و از رشد مغز بهتری برخودار باشند. مطالعهای که بر روی 500 نوزاد تا سن 30 سالگی انجام شد، نشان داد که نوزادانی که مادران مهربانتری داشتند، کمتر دچار اضطراب، پریشانی عاطفی یا خصومت میشوند.
فراهم کردن امکانات تحصیلی برای کودکان چگونه است؟
برخورداری کودک از آموزش های مناسب دریچه های زیادی را به روی کودکان باز می کند. آموزش مناسب به کودکان سبب می شود که آنها از مهارت های تفکر انتقادی و منطقی پیشرفته تری برخوردار شوند. هر چه کودک از آموزش با کیفیت تری برخوردار باشد در آینده شغل و درآمد بهتری خواهد داشت.
بازی کردن با کودکان چه تاثیری در روحیه کودکان دارد؟
بازی کردن برای رشد عاطفی، اجتماعی، فیزیکی و فکری کودک ضروری است. کودک از طریق بازی قادر به خلق دنیایی است که امکان کنترل و تسلط بر آن را خواهد داشت.
در صورت نیاز به خدمات پرستاری (پرستار کودک در منزل، پرستار سالمند در منزل و پرستار بیمار در منزل) با ما تماس بگیرید. کارشناسان شرکت پرستاری آسایش ایرانیان؛ آماده ارائه مشاوره رایگان، به شما هستند.